Sivas Valiliği ve Üniversitemiz Cumhuriyet Meslek Yüksekokulu Maliye Bölümü işbirliğinde gerçekleşen ve Sivas Valisi Alim Barut tarafından verilen ‘Türk İdare Sistemi ve Kamuda Mali Yönetim’ adlı konferans, Kültür Merkezi’nde düzenlendi.
Programa Başsavcı Murat İrcal, Belediye Başkan Vekili Ahmet Özaydın, Rektör Prof. Dr. Faruk Kocacık, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ali Erkul, Vali Yardımcısı Mehmet Şerif Olcaş, Jandarma Alay Komutanı Albay Bektaş Arslan, fakülte dekanları, öğretim üyeleri ile çok sayıda öğrenci katıldı.
Maliye Bölümü 2. Sınıf öğrencileri Havva Kocatürk ve Burcu Şentürk’ün açılış konuşmalarının ardından programı düzenleyenlere teşekkür ederek sözlerine başlayan Vali Barut, kısaca öğrencilik yıllarındaki anılarını öğrencilerle paylaştı. Vali Barut, devletin oluşumunda ana unsurlardan yasama, yürütme ve yargı fonksiyonlarından bahsederek, “birlikte yaşamanın kurallarının oluşması gerekiyor. Çünkü herkes serbest olarak yaşadığı zaman bir başkasını etkileme durumunda; o zaman ortak yaşamanın kuralları oluşması gerekiyor. İşte tamda burada devlet fonksiyonları oluşmaya başlıyor. Kuralları kim koyacak, kim uygulayacak? İhtilaf olursa, ihtilaflar nasıl çözüme kavuşacak? Bu fonksiyonların oluştuğu andan itibaren önümüze devlet dediğimiz sistem çıkıyor. Kural koymak bugünkü anayasamıza yansıması, yasama yetkisi. Konulan bu kuralları uygulayıp icraata geçirmek, yürütme fonksiyonun görevi. İhtilaf olduğunda gerek devletle vatandaş arasında, gerekse vatandaşla vatandaş arasında, tabi bunu çözmekte yargı yetkisinin görevi. İşte devletin oluşumunda ana üç unsur bu” şeklinde konuştu.
Devletin bu fonksiyonların dışında belli bir alanda icra etmesi için bir toprak parçasının gerektiğini ifade eden Vali Barut, Toprak parçası dediğimiz anda ülke kavramı ortaya çıkıyor. Millet kavramı dediğimiz zamanda, ortak yaşamaya karar vermiş, belli kurallarla biraraya gelmiş insan toplulukları ortaya çıkıyor. Elbette her ülkede bu fonksiyonlar aynı değil, aynı olması mümkün değildir çünkü, her ülkenin kendine has bir tarihi, bir coğrafyası, halkın davranış şekilleri vardır” ifadelerine yer verdi.
Vali Barut meclis hükümeti sistemi, parlamenter sistem ve başkanlık sistemi hakkında bilgiler vererek konuşmasını şu şekilde sürdürdü: ”Meclis hükümeti sisteminde bir anlamda kolektif bir idare söz konusudur. Ve tüm yetkiler meclise yüklemiştir, meclis kendi içinden yürütmeye ve yargıya görevler verir ve görevler seçer. Bu sistem dünyada çok yaygın değildir. Yasama yürütme ve yargı sistemi arasındaki ilişkilerde parlamenter sistemle meclis yasama yetkisini kullanır, ama bu yasama yetkisi içinde yürütmeye icra edeceği hususları bir anlamda talimat verir yani kanunlar çıkarır. O çerçevede de yürütmeyi de kontrol eder, denetler. Bu sistemde meclisin yasama üzerindeki yetkileri çok sınırlıdır. Bu sebeple de parlamenter sistemin bariz özelliği yani ‘Hakimiyet Kayıtsız Şartsız Milletindir’ sözü yasamanın bütün alanlara hakim olduğunun, ama icra aşamasında belli görevleri vereceğinin ifadesidir. Parlamenter sistemde genellikle parlamento yetkili, yürütme ve yargı parlamentodan aldıkları görevleri icra eden fonksiyonlardır” ifadesini kullandı.
Başkanlık sistemine de değinen Vali Barut, Başkanlık sisteminde yürütme ve yargının birbirine eşit olduğunu söyleyerek, asıl olanın kuvvetler ayrılığının çok daha bariz bir şekilde olduğunu belirtti. Vali Barut, “yargı, yürütüme ve yasamadan daha bağımsız hareket eder. Bu sistemin dünyada örnekleri vardır. Bizde de tartışılıyor. Ama bu sistemle yasamanın yürütme üzerindeki yetkileri, yürütmenin de yasama üzerindeki yetkileri sınırlıdır” şeklinde konuştu.
Vali Barut, Mali Yönetim hakkında da bilgiler vererek, öğrencilerin sorularını yanıtladı.
Program sonunda Rektör Kocacık, Vali Barut’a günün anısına teşekkür belgesi takdim ederken, programı düzenleyen öğrenciler ise Vali Barut, Rektör Prof. Dr. Kocacık ve Cumhuriyet Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Ahmet Şengönül’e katkılarından dolayı teşekkür ettiler.
Kasım
2015